Από το φως στο σκοτάδι ο Βωμός των 12 Θεών

Από το φως στο σκοτάδι ο Βωμός των 12 Θεών

Η διοίκηση των ΗΣΑΠ έχει αποφασίσει την εσπευσμένη κατάχωση μιας εκ των σημαντικότερων αρχαιολογικών ανακαλύψεων

Τα έργα ανακαίνισης της γραμμής των ΗΣΑΠ στο σημείο ανάμεσα στο Θησείο και το Μοναστηράκι έφεραν στο φως μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις των τελευταίων ετών. Η ανακάλυψη δεν έγινε ευρέως γνωστή πέραν των αρχαιολόγων και η διοίκηση των ΗΣΑΠ έχει αποφασίσει την εσπευσμένη κατάχωση.

Πρόκειται για τον Βωμό των Δώδεκα Θεών, στην Αρχαία Αγορά των Αθηνών, ένα από τα αρχαιότερα μνημεία της πόλης, που αποτελούσε ορόσημο και θεωρούνταν ουσιαστικά το κέντρο της, εφόσον χρησιμοποιούνταν ως αφετηρία για τη μέτρηση των αποστάσεων.

Ηταν η «Πλατεία Συντάγματος» της αρχαίας Αθήνας, όπως λένε χαρακτηριστικά αρχαιολόγοι.

Οι αρχαιολόγοι μιλούν για μία ανακάλυψη υψίστης σημασίας, ικανή να ανατρέψει τη ματιά μας πάνω στη διαμορφούμενη τοπιογραφία της αρχαίας πόλης. «Λίγα μνημεία των αρχαίων Αθηνών αναφέρει ο Θουκυδίδης στην ιστορία του», λέει η αρχαιολόγος Ανδρονίκη Μακρή. 

«Από αυτά ακόμη λιγότερα έχουν βρεθεί και υπάρχουν μέσα στους αρχαιολογικούς χώρους της ασφυκτικά χτισμένης σύγχρονης πόλης. Αν κάποιος μας ρωτούσε, “ποια στάση πρέπει να έχουμε προς αυτά τα μνημεία εμείς οι σημερινοί Ελληνες”, η απάντηση είναι προφανής. Να τα διαφυλάξουμε ως κόρην οφθαλμού. Να τα αναδείξουμε και να τα προβάλουμε με κάθε τρόπο».

Ο Βωμός των Δώδεκα Θεών (ένα μικρό τμήμα του είναι ορατό στην Αρχαία Αγορά) βρίσκεται σχεδόν στο σύνολό του κάτω από τις γραμμές του τρένου. 

Οι ΗΣΑΠ δεν επιθυμούν να δώσουν χρόνο στους αρχαιολόγους να συλλέξουν τα απαραίτητα στοιχεία και να ωριμάσει η σκέψη για τον χειρισμό της κατάστασης. Κατά τους αρχαιολόγους, η ανακάλυψη είναι 100% ασφαλής ως προς την ιστορική της ταυτοποίηση, δεν επιδέχεται δηλαδή αμφισβήτηση, διότι ο Βωμός είναι από τα έντονα μαρτυρημένα μνημεία από φιλολογικής απόψεως.

Κατά τον Θουκυδίδη (Ιστοριών VI, 54, 6-7), ο Βωμός των Δώδεκα Θεών ιδρύθηκε στα χρόνια της τυραννίας των Πεισιστρατιδών, από τον εγγονό του Πεισιστράτου και συνονόματό του Πεισίστρατο, υιό του τυράννου Ιππία, το 522/1 π.Χ. Ηταν το κέντρο της πόλης.

Οπως μας πληροφορεί η αρχαιολόγος Σοφία Αλιφέρη, «ο Πίνδαρος, προφανώς αναφερόμενος στον Βωμό, στον διθύραμβό του για τους Αθηναίους, καλεί τους Ολύμπιους Θεούς σε χορό κοντά στον ευώδη, πολυσύχναστο ομφαλό της πόλεως στην ιερή Αθήνα, στην ξακουστή, περίτεχνα διακοσμημένη αγορά».

Ο βωμός καταστράφηκε εν μέρει κατά την περσική επιδρομή και δεν ανοικοδομήθηκε παρά αρκετά χρόνια αργότερα, «όπως υπέδειξαν κατά την ανασκαφή της Αγοράς η φθορά των σωζόμενων λίθων του αρχικού περιβόλου, αλλά και λίγα όστρακα που την χρονολογούν στο τελευταίο τέταρτο του 5ου π.Χ.

 Ευτυχές γεγονός που οδήγησε στην ταύτιση του περιβόλου με τον Βωμό των Δώδεκα Θεών αποτέλεσε η σύγχρονη ανακάλυψη μιας βάσης αναθηματικού αγάλματος, που έφερε την αρχαϊκή επιγραφή «Λέαγρος ανέθεκε Γλαύκωνος δώδεκα θεοίσιν».

kathimerini.gr