Η Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού
καθιερώθηκε με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ την 1η Νοεμβρίου 2007 και
αποφασίστηκε να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, αρχής γενομένης από το
2008. Σκοπός της είναι να ενημερώσει
την παγκόσμια κοινή γνώμη για τον αυτισμό και τα βήματα που πρέπει να γίνουν
για την ομαλή ένταξη των αυτιστικών ατόμων στην κοινωνία.
Ο αυτισμός είναι μια ισόβια αναπτυξιακή διαταραχή, μια αναπηρία που εμποδίζει τα άτομα να κατανοούν σωστά όσα βλέπουν, ακούν και γενικά αισθάνονται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στις κοινωνικές σχέσεις, την επικοινωνία και τη συμπεριφορά τους.
Πώς θα προσεγγίσουμε ένα παιδί με αυτισμό.
Ο
αυτισμός είναι μία από τις σοβαρότερες ψυχικές διαταραχές της παιδικής ηλικίας.
Ο αυτισμός εντάσσεται σε μια κατηγορία διαταραχών που λέγονται διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές. Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει
αρκετές δυσκολίες, όπως στην επικοινωνία
που διαρκούν για ολόκληρη τη ζωή.
Το
κάθε αυτιστικό παιδί έχει διαφορετικές
ανάγκες. Έτσι λοιπόν, το κάθε παιδί με αυτισμό θεωρείται ως διαφορετικό
περιστατικό με τα δικά του χαρακτηριστικά και ανάγκες. Δεν είναι εύκολο να
προσεγγίσουμε ένα αυτιστικό παιδί. Το παιδί
με αυτισμό εκτός από την ανάγκη για συναισθηματικά ζεστό και υποστηρικτικό περιβάλλον
έχει ανάγκη για υψηλά επίπεδα δόμησης και συνέπειας. Το απρόβλεπτο και το
καινούριο το πανικοβάλλει. Τις ενέργειες μας λοιπόν πρέπει να τις χαρακτηρίζουν
η επανάληψη, η συνέπεια και η σταθερότητα.
Εστιάζουμε
στα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα που έχει το κάθε παιδί και τα αξιοποιούμε με θετικό
τρόπο. Ξεκινάμε πάντα από τα πράγματα και
τις δραστηριότητες που του κινούν το ενδιαφέρον και το ευχαριστούν.
Εμπλεκόμαστε σε μια δική του δράση και προσπαθούμε να επιτύχουμε την αποδοχή με
τη συμμετοχή μας. Με την προσπάθεια αυτή επιδιώκουμε τη προσέγγιση στο παιδί.
Μπορούμε, για παράδειγμα αν το παιδί ασχολείται με τη μπάλα να παίξουμε και
εμείς μαζί του. Επίσης, αν δείχνει τη προσοχή του στη μουσική να μπορέσουμε να
μοιραστούμε αυτή τη δραστηριότητα μαζί
του. Θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε την αγάπη του αυτιστικού παιδιού για τον
ρυθμό και τη μουσική και να μπορέσει να αναπτύξει μια μορφή επικοινωνίας.
Τα
παιδιά με αυτισμό στρέφουν πολύ συχνά τη προσοχή τους σε αντικείμενα και
ασχολούνται πάρα πολύ με αυτά. Επομένως, χρησιμοποιούμε πρώτα το φυσικό
περιβάλλον του παιδιού και τα αντικείμενα ,με τα οποία ασχολείται, και κατόπιν
τους ανθρώπους για να προσεγγίσουμε το παιδί και να μπορέσουμε να
επικοινωνήσουμε μαζί του. Επίσης, ένα παιδί με αυτισμό
μπορεί να δείξει έντονο ενδιαφέρον για τουβλάκια ή για κάρτες με εικόνες ή για
μαρκαδόρους με έντονα χρώματα. Σε αυτά θα προσπαθήσουμε να συμμετέχουμε και
εμείς για να επικοινωνήσουμε με το παιδί.
Ορισμένες
φορές όμως το παιδί με αυτισμό ασχολείται μονότονα και σχεδόν βασανιστικά με
κάποια πράγματα. Τότε, προσπαθούμε πιο διακριτικά να το προσεγγίσουμε. Δηλαδή,
<<εισβάλουμε>> στη δραστηριότητα του αλλά χωρίς να διαταράξουμε το
παιδί σε αυτό που κάνει. Μετατρέπουμε δηλαδή αυτή την ασχολία σε μορφή
επικοινωνίας με το παιδί.
Κάποια
παιδιά με αυτισμό έχουν και κρίσεις επιθετικότητας ή αρνητικές και ανεπιθύμητες
συμπεριφορές. Αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους. Ωστόσο αν συμβεί κάτι τέτοιο
στη προσέγγισή μας δεν αφήνουμε το παιδί μόνο του αλλά επιδιώκουμε τη
διαχείριση τέτοιων συμπεριφορών.
Βέβαια
λίγα παιδιά με αυτισμό έχουν γεννηθεί με κάποιες εξαιρετικές ικανότητες.
Δηλαδή, μπορούν πολύ γρήγορα να κάνουν αριθμητικές πράξεις, να φτιάχνουν μεγάλα
και περίπλοκα πάζλ, ή να ζωγραφίζουν. Με αυτό τον τρόπο εμείς θα τα προσεγγίσουμε.
Θα εκμεταλλευτούμε τα ξεχωριστά ενδιαφέροντά τους .
Οι δυσκολίες να προσεγγίσουμε και να
επικοινωνήσουμε με ένα αυτιστικό παιδί είναι πολλές κι αυτό γιατί η επιστήμη
δεν εξιχνίασε ακόμη το μυστήριο της δημιουργίας του αυτισμού. Κανένα αυτιστικό
άτομο δεν μοιάζει με το άλλο, αλλά και το ίδιο το αυτιστικό άτομο νιώθει τις
περισσότερες φορές καλά μόνο με τον εαυτό του και σπάνια επιτρέπει σε κάποιον
να εισχωρήσει στον κόσμο του. Ωστόσο θεωρούμε ότι δεν θα πρέπει οι δυσκολίες
αυτές να είναι αιτία να αποκλείουμε τα αυτιστικά άτομα και τις οικογένειές τους
από τη ζωή και τις κοινωνικές συναναστροφές μας.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε
στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ