Αυτός είναι ο Σμηναγός (Ι) Κοσμάς Χάλαρης, πιλότος της 331 Μοίρας, της 114 Πτέρυγας Μάχης, ο οποίος ανακηρύχθηκε «Best Warrior», κατά τη διάρκεια του «Tactical Leadership Programme (TLP) 18-3» του ΝΑΤΟ, το οποίο διεξήχθη στο Αλμπαθέτε της Ισπανίας. Ο πιλότος της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας που μίλησε στο ΑΠΕ- ΜΠΕ και στον ραδιοφωνικό του σταθμό, «Πρακτορείο 104,9 FM», αναφέρθηκε στην εμπειρία του, όπως και των συναδέλφων του, που συμμετείχαν στην απαιτητική διαδικασία δίπλα αλλά και «απέναντι» σε πιλότους κορυφαίων Πολεμικών Αεροποριών του ΝΑΤΟ και παρουσίασε την επιτυχημένη δραστηριότητα των στελεχών της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) ως προϊόν επαγγελματισμού.
«Δεν πάμε δηλαδή με σκοπό να βγούμε πρώτοι, πηγαίνουμε απλά να είμαστε ο εαυτός μας, να κάνουμε αυτό που κάνουμε κάθε ημέρα και τα υπόλοιπα έρχονται μόνα τους», επισήμανε ο κ. Χάλαρης, ο οποίος εξήγησε πως για έναν πιλότο μαχητικού αεροσκάφους της ελληνικής ΠΑ ισχύουν οι ίδιες παράμετροι, ανεξάρτητα από τις περιστάσεις: Εκπαίδευση και επιχειρησιακή δράση και λειτουργία. «Ίσως είναι το πάθος που δείχνουμε για τη δουλειά, το ότι πέρα από τον επαγγελματισμό, που πρέπει να κάνουμε συγκεκριμένα πράγματα, συγκεκριμένες ενέργειες, βάζουμε μέσα το μεράκι, όπως το λέμε στην Ελλάδα», σημείωσε.
Ακολουθεί η συνέντευξη του σμηναγού Κοσμά Χάλαρη:
Τι είναι αυτό που χρειάζεται για να πετύχει κάποιος αυτή την επίδοση; Δηλαδή να βρεθείτε εσείς, όπως και συνάδελφοί σας στο παρελθόν, σε μια τέτοια θέση; Επαγγελματισμός; Ολοκληρωμένο «πακέτο» πάθους και επαγγελματισμού; Εμπειρία; Τι από όλα αυτά;
Είναι ένας συνδυασμός των ανωτέρω, ξεκινάει από την εκπαίδευση η οποία γίνεται από πολύ μικρή ηλικία, από την είσοδο στη Σχολή Ικάρων και έχει να κάνει με όλους τους τομείς που αναφέρατε. Το πιο βασικό είναι ότι υπάρχει διαρκής επιδίωξη να δίνουμε πάνω από το 100%, όσο αυτό είναι δυνατό να γίνει στο πλαίσιο των δυνατοτήτων, με αποτέλεσμα οι επιδόσεις οι οποίες έρχονται στη συνέχεια να έρχονται ως φυσικό επακόλουθο και για αυτό, όχι μόνο στη δική μας Μοίρα αλλά γενικά στην ελληνική Πολεμική Αεροπορία, το επίπεδο φαίνεται πως είναι υψηλό. Η συνεχής προσπάθεια είναι αυτό που μας έχει φέρει στο σημείο που βρισκόμαστε…
Σμηναγέ πόσες ώρες έχετε στον αέρα; Ήταν αυτό που πάντα θέλατε να κάνετε;
Περί τις 900. Προφανώς, πρέπει να το θέλεις πάρα πολύ, γιατί ειδικά η εκπαίδευση, και στη σχολή αλλά και στη συνέχεια, είναι πολύ απαιτητική και επίπονη, οπότε το πρώτο στάδιο που χρειάζεται είναι να το θες πραγματικά πάρα πολύ, ενώ το επόμενο προφανώς είναι να κοπιάσεις όσο περισσότερο γίνεται, να θυσιάσεις πράγματα, μέχρι και προσωπικό χρόνο με την οικογένεια ή οτιδήποτε άλλο αυτό συνεπάγεται, με σκοπό να προχωρήσεις.
Ας πάμε όμως στις ημέρες του TLP 18-3 και τα αποτελέσματα. Τι συμβαίνει όταν έχουμε τη διεξαγωγή ασκήσεων- σχολείων όπως η συγκεκριμένη, με πιλότους και προσωπικό από το ΝΑΤΟ, και τι χρειάζεται να συμβεί ώστε να έρθει ένας πιλότος στη συγκεκριμένη θέση, αυτή του Best Warrior;
Καθώς η ψηφοφορία γίνεται από κάθε συμμετέχοντα (participant) εκεί στο Σχολείο, δεν μπορώ να σας πω τι ακριβώς σκέφτονταν όλοι οι υπόλοιποι. Αυτό που προσπαθούμε εμείς ως Πολεμική Αεροπορία, όλοι οι χειριστές, είναι να προσπαθούμε να κάνουμε αυτό που κάνουμε καθημερινά, να δείξουμε δηλαδή επαγγελματισμό, να είμαστε διαβασμένοι, να πατάμε γερά στα πόδια μας και το υπόλοιπο έρχεται ως φυσικό επακόλουθο. Δεν πάμε δηλαδή με σκοπό να βγούμε πρώτοι, πηγαίνουμε απλά να είμαστε ο εαυτός μας, να κάνουμε αυτό που κάνουμε κάθε ημέρα και τα υπόλοιπα έρχονται μόνα τους.
Ποιο είναι το «επιπλέον υλικό» που χρειάζεται για να πετύχει κάποιος κάτι τέτοιο; Θα πει κάποιος πως επαγγελματισμό έχουν όλοι οι συνάδελφοί σας, για όλους είναι μια εργασία, όσο διαφορετική κι αν είναι από τις πιο κοινές. Όταν πετυχαίνουν Έλληνες μια τέτοια διάκριση, ποιο είναι το ιδιαίτερο στοιχείο της «συνταγής» που διαθέτουν;
Ίσως είναι το πάθος που δείχνουμε για τη δουλειά, το ότι πέρα από τον επαγγελματισμό, που πρέπει να κάνουμε συγκεκριμένα πράγματα, συγκεκριμένες ενέργειες, βάζουμε μέσα το μεράκι, όπως το λέμε στην Ελλάδα. Ίσως σε άλλες ξένες χώρες βλέπουν τα πράγματα πιο ψυχρά, πιο επαγγελματικά, οπότε πιστεύω πως για εμάς αυτό είναι που κάνει τη διαφορά…
Κλείνετε την καλύπτρα, και είστε έτοιμος για απογείωση. Πώς νιώθετε εκείνη τη στιγμή;
Σε εκείνη τη φάση της δουλειάς πρέπει να πάμε «στο ψυχρό», όπως λέμε, πρέπει κάθε φορά που κλείνει η καλύπτρα να αφήνουμε έξω όλα τα προβλήματα, έγνοιες, σκέψεις, οικογένειες, τα πάντα, για να δίνουμε το 100%. Είναι ο μόνος τρόπος για να είμαστε ασφαλείς, να αποδώσουμε στο 100% αυτό για το οποίο έχουμε εκπαιδευτεί, ό,τι έχουμε σχεδιάσει από πριν, ό,τι έχουμε προσπαθήσει να πετύχουμε. Αν δεν τα αφήσουμε όλα έξω από το αεροπλάνο, είναι πολύ πιθανό να μην πάνε όλα καλά, όπως θα θέλαμε.
Είναι αυτό εφικτό;
Προφανώς στο 100% δεν μπορούμε να εγγυηθούμε ότι είναι, αλλά αυτό είναι που προσπαθούμε κάθε φορά. Να το κάνουμε εμείς να είναι εφικτό. Είναι δύσκολο, αυτό είναι όμως εκείνο για το οποίο προσπαθούμε σε κάθε πτήση.
Τι είναι αυτό που κάνει μια πτήση και μια προσγείωση να ξεχωρίζει από μια άλλη;
Δεν μπορώ να σας απαντήσω ακριβώς. Δεν ξέρω τι είναι, δεν το έχω σκεφτεί, το να διαχωρίζω τις πτήσεις, γενικά όμως κάθε πτήση είναι διαφορετική, σε όλα τα κομμάτια. Είναι πάρα πολύ δυναμικό το περιβάλλον, είναι άπειροι οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν μια πτήση θετικά ή αρνητικά, οπότε είναι δύσκολο να σας πω έναν παράγοντα που να διαφοροποιεί μια πτήση από την προηγούμενη ή την επόμενη. Γενικά όλες έχουν θετικά και αρνητικά κομμάτια, για τα οποία γίνεται λεπτομερής απενημέρωση μετά, ώστε να δούμε αυτό που σχεδιάσαμε για ποιον λόγο πήγε καλά ή δεν πήγε καλά. Να δούμε τι μπορούμε να διορθώσουμε. Είναι τόσοι οι παράγοντες, ίσως να μην υπάρχει η τέλεια πτήση, να μην είναι δυνατό να υπάρξει…
Το έχετε πάντως νιώσει ποτέ αυτό; Να έχετε προσγειωθεί και να σκεφτείτε πως ήταν η «τέλεια» πτήση; Και επιπλέον, συμβαίνει ποτέ, δεδομένου ότι είσαστε εκεί ψηλά μέρα και νύχτα, σε καλοκαιρία και σε δύσκολες συνθήκες, να πει ένας πιλότος, «εντάξει πρέπει να πετάξω» με μειωμένο ενδιαφέρον; Ή κάθε φορά μέσα σας σκέφτεστε «τι τυχερός είμαι που το κάνω αυτό!»;
Πολλές φορές έχουμε νιώσει μετά την προσγείωση ότι έχουμε πάει πολύ καλά, αλλά όμως αυτό, η απολύτως τέλεια πτήση, είναι κάτι ουτοπικό. Κατά τη διάρκεια της απενημέρωσης οποιοδήποτε σφάλμα έχει υποπέσει στην αντίληψή μας προσπαθούμε να δούμε τι θα κάνουμε και πώς θα το διορθώσουμε στην επόμενη πτήση.
Όσο για τις πτήσεις, το βλέπουμε σαν ευκαιρία κάθε φορά που πετάμε. Αν φτάσεις σε σημείο να πεις «βαρέθηκα, τα είδα πλέον όλα», μάλλον είναι ένα καλό σημείο να σταματήσεις. Είναι τόσο δυναμικό το περιβάλλον, τόσο ωραία αυτά που βλέπουμε κάθε ημέρα, είναι πάρα πολύ δύσκολο να συγκρίνεις ακόμη και στο μυαλό σου δύο πτήσεις. Οπότε έτσι και φτάσεις στο σημείο να πεις «βαρέθηκα, τα έχω δει όλα», καλύτερα να σταματήσεις. Κάθε ημέρα είναι κίνητρο, υπάρχει επιθυμία για πτήση περισσότερο από την προηγούμενη. Οι αεροπόροι λίγο διψάμε για αυτό το κομμάτι, όσο και να πετάμε θέλουμε παραπάνω…
Κλείνοντας, έχετε ένα αγαπημένο σημείο της Ελλάδας; Ένα σημείο πάνω από το οποίο όταν πετάτε νιώθετε, σε προσωπικό επίπεδο, κάτι διαφορετικό με όσα βλέπετε; Μια γωνιά του Αιγαίου…
Μια γωνιά του Αιγαίου… Γενικά το Αιγαίο είναι πανέμορφο, το γαλάζιο είναι ανεπανάληπτο, αλλά μια γωνία στην οποία νιώθουμε διαφορετικά όλοι οι αεροπόροι είναι στον Αη Στράτη, καθώς, όταν περνάμε, προφανώς έχουμε στη μνήμη τον Νικόλα τον Σιαλμά. Από εκεί και πέρα οι της Μοίρας έχουμε πλέον και τη Σκύρο, λόγω του Γιώργου του Μπαλταδόρου…
